راهنمای کامل نگهداری از انواع پارچه‌ها
راهنمای کامل نگهداری از انواع پارچه‌ها
نگهداری صحیح از پارچه نه‌تنها باعث افزایش عمر و دوام آن می‌شود، بلکه زیبایی، رنگ و بافت پارچه را نیز حفظ می‌کند. بسیاری از مردم به دلیل آگاهی نداشتن از شیوه صحیح شست‌وشو، اتوکشی و نگهداری پارچه، باعث آسیب به لباس‌ها، پرده‌ها و سایر منسوجات می‌شوند. در این مقاله، به‌صورت جامع و دسته‌بندی‌شده روش‌های نگهداری از انواع پارچه‌ها را بررسی می‌کنیم.
بخش اول: چرا نگهداری درست از پارچه اهمیت دارد؟
افزایش طول عمر پارچه
حفظ کیفیت و رنگ بافت
جلوگیری از آسیب‌های شیمیایی یا حرارتی
حفظ سلامت پوست مصرف‌کننده
صرفه‌جویی اقتصادی در بلندمدت
بخش دوم: اصول کلی نگهداری از پارچه
۱. مطالعه برچسب پارچه (Label)
برچسب شست‌وشو که روی پارچه یا لباس دوخته می‌شود، شامل اطلاعات مهمی مانند:
دمای شست‌وشوی مجاز
نوع اتوکشی مجاز
مجاز یا ممنوع بودن خشک‌شویی
امکان استفاده از سفیدکننده یا نه
۲. تفکیک لباس‌ها و پارچه‌ها قبل از شست‌وشو
جدا کردن لباس‌های روشن و تیره
جداسازی لباس‌های ظریف و سنگین
شست‌وشوی لباس‌های نخی یا پنبه‌ای جدا از لباس‌های پشمی یا پلی‌استری
بخش سوم: نگهداری از پارچه‌های طبیعی
۱. پارچه پنبه‌ای (نخی)
شست‌وشو: با آب سرد یا ولرم (۳۰ تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد)
نکته: از چرخش زیاد ماشین لباسشویی پرهیز شود تا از آب‌رفت جلوگیری شود.
اتوکشی: با دمای متوسط تا بالا (ترجیحاً با بخار)
۲. پارچه لینن (کتانی)
شست‌وشو: ترجیحاً دستی یا در ماشین لباسشویی با برنامه delicate
نکته: برای حفظ بافت طبیعی، بهتر است به صورت پشت‌ورو شسته شود.
اتوکشی: در حالت نم‌دار با اتوی داغ
۳. پارچه پشمی
شست‌وشو: بهتر است خشک‌شویی شود، یا با دست و آب سرد شسته شود.
نکته: از چلاندن پارچه پشمی پرهیز کنید.
اتوکشی: با حرارت کم و قرار دادن پارچه‌ای بین اتو و لباس
۴. پارچه ابریشمی
شست‌وشو: فقط با دست، در آب سرد و شوینده بسیار ملایم
نکته: از نور مستقیم خورشید برای خشک‌کردن جلوگیری شود.
اتوکشی: با دمای بسیار کم، در حالی که هنوز کمی مرطوب است
بخش چهارم: نگهداری از پارچه‌های مصنوعی
۱. پلی‌استر
شست‌وشو: ماشین لباسشویی با آب سرد یا ملایم
نکته: این پارچه‌ها چروک نمی‌شوند اما نباید با حرارت زیاد خشک شوند.
اتوکشی: دمای پایین، بدون بخار
۲. نایلون
شست‌وشو: با دست یا ماشین، آب ولرم
نکته: خشک‌کردن در سایه و به‌دور از گرمای مستقیم
اتوکشی: معمولاً نیاز ندارد؛ در صورت لزوم با پایین‌ترین دما
۳. ویسکوز
شست‌وشو: دستی یا برنامه ملایم ماشین
نکته: در معرض آب داغ ممکن است تغییر شکل دهد.
اتوکشی: با دمای متوسط و بخار ملایم
بخش پنجم: پارچه‌های خاص و ترکیبی
۱. جین (Denim)
شست‌وشو: جدا از لباس‌های دیگر، با آب سرد
نکته: بهتر است پشت‌ورو شسته شود تا رنگ آن حفظ شود.
اتوکشی: دمای بالا
۲. مخمل
شست‌وشو: توصیه می‌شود خشک‌شویی شود
نکته: اتوکشی مستقیم ممنوع است؛ از بخار غیرمستقیم استفاده شود.
خشک‌کردن: صاف روی سطح پهن شود، آویزان نشود
۳. فاستونی
شست‌وشو: خشک‌شویی
نکته: قرار گرفتن در معرض نور مستقیم باعث بور شدن می‌شود.
اتوکشی: با اتوی بخار و فشار ملایم
بخش ششم: نکات مهم در اتوکشی انواع پارچه
نوع پارچه دمای مناسب اتو نیاز به بخار نکته
پنبه بالا بله در حالت کمی نم‌دار بهتر است
پلی‌استر پایین خیر مستقیم با حرارت بالا نسوزد
لینن بالا بله پشت‌ورو اتو شود
پشم متوسط بله با لایه محافظ
ابریشم پایین خیر حتماً از پارچه محافظ استفاده شود
بخش هفتم: نگهداری از پارچه در انبار یا کمد
۱. جلوگیری از آفت و حشرات
استفاده از گل خشک اسطوخودوس یا توپ نفتالین
نگهداری در کیسه‌های پارچه‌ای و قابل تنفس، نه پلاستیکی
۲. رعایت شرایط دما و رطوبت
محیط خشک، خنک و دور از نور مستقیم آفتاب
در صورت انبارداری طولانی‌مدت، بهتر است پارچه‌ها هر ۳ ماه یک‌بار هوا بخورند.
۳. جمع‌کردن صحیح
برای پارچه‌های لطیف: به‌صورت رول‌شده نگهداری شوند.
پارچه‌های ضخیم یا کتان: می‌توان تا زد اما هر از گاهی باید تغییر موقعیت داده شوند.
بخش هشتم: اشتباهات رایج در نگهداری از پارچه
اشتباه رایج پیامد
استفاده از سفیدکننده برای همه پارچه‌ها پوسیدگی و آسیب جدی به الیاف
شستن پارچه‌های ظریف با دور تند پاره شدن یا کش آمدن پارچه
اتو زدن با دمای بالا روی پارچه‌های مصنوعی ایجاد لکه یا سوختگی دائمی
خشک‌کردن زیر آفتاب مستقیم از بین رفتن رنگ و بافت پارچه
نگهداری در پلاستیک بدون تهویه جذب رطوبت و کپک زدن
نتیجه‌گیری
نگهداری صحیح از پارچه نه‌تنها در حفظ کیفیت و ظاهر آن مؤثر است، بلکه باعث کاهش هزینه‌های جانبی، افزایش دوام لباس و لوازم منزل و رضایت بیشتر مصرف‌کننده می‌شود. با رعایت چند اصل ساده مانند مطالعه برچسب محصول، استفاده از شوینده مناسب، توجه به دمای آب و اتو و همچنین نگهداری اصولی در کمد یا انبار، می‌توان از هر پارچه‌ای بیشترین استفاده را برد.
